فصل دوم : نظام اجتماعی

درس اول : نقش اجتماعی 

همانطور که می دانید در هر گروهی الگوهای عملی وجود دارد که همه اعضاء ملزم به رعایت آن ها هستند . در کنار آن ها الگوهای عمل (هنجارهایی) نیز وجود دارد که همة اعضاء ملزم به رعایت آن ها نیستند و اجرای آن ها فقط برای فرد یا افرادی در گروه ضروری است که بسته به جایگاه آن ها در گروه (نقش) مشخص می شود . مثلاً 1 ـ همکاری با بازیکنان دیگر 2 ـ اعتراض نکردن به تصمیم های داور 3 ـ بازی کردن در محدوده ی مشخص زمین و ... در بازی فوتبال الگوی عمل (هنجار) برای همه اعضای تیم است .

اما الگوی عمل و هنجارهایی برای دروازه بان است که برای دیگران نیست مثلاً : در محدوده ی 18 قدم توپ را با دست بگیرد . در حالی که برای دیگران خطا است .

مفاهیم کلیدی :

1 ـ نقش : در هر گروه افراد در جایگاه های (پست) مختلفی قرار می گیرند . به هر یک از این جایگاه ها که افراد با قرار گرفتن در آن ها باید الگوی عمل (هنجار) خاصی را رعایت کنند نقش گفته می شود .

2 ـ نقش ها دو حالت دارند :

الف ـ فرد نقش خود را پذیرفته ، یا آن را انتخاب کرده است مثل : معلمی ، پدری ، نویسنده گی

ب ـ نقش به فرد نسبت داده شده است . مثل : دختر بودن ، پسر بودن ، کرد یا تهرانی بودن ، فرزند اول یا دوم بودن .

3 ـ انتظارات نقش :

الف ـ تکالیف (وظایف) نقش

ب ـ حقوق نقش

4 ـ تکالیف نقش : مجموعه ی رفتارها و الگوهای عملی (هنجار) هستند که از فردی که آن نقش را پذیرفته یا نقش به او نسبت داده شده است انتظار می رود آن ها را انجام دهد .

5 ـ حقوق نقش : مجموعه ی الگوهای عملی (هنجار) که فرد در نقش خاص خود انتظار دارد دیگران نسبت به او انجام دهند ، حقوق آن نقش نامیده می شود .

در زندگی اجتماعی برای تأمین نیازهای مختلف افراد ، تقسیم کار به وجود آمده و در اثر تقسیم کار نقش هایی مختلف در جامعه شکل گرفته است .

سؤالات تستی درس اول نقش اجتماعی

1 ـ جایگاهی که فرد با قرار گرفتن در آن ملزم به رعایت الگوهای عمل خاصی می شود ؟

2 ـ مجموعه ی رفتارها و الگوهای عملی هستند که از فردی که آن نقش را پذیرفته یا نقش به او نسبت داده شده است انتظار می رود آن ها را انجام دهد .

3 ـ به مجموعه الگوهای عملی که فرد در نقش خاصی انتظار دارد دیگران نسبت به وی انجام دهند ........ آن نقش گفته می شود .

4 ـ امتحان گرفتن و نمره دادن حقوق کدامیک از نقش های زیر است ؟

5 ـ تهیه مایحتاج و امکانات برای خانواده از وظایف کدام نقش می باشد ؟

6 ـ مشارکت در انتخابات از حقوق کدام نقش است ؟

سؤالات تشریحی درس اول : نقش اجتماعی

1 ـ نقش چه مفهومی دارد ؟ رابطه ی آن را با هنجار بیان کنید ؟ در هر گروه افراد در جایگاه های مختلفی قرار می گیرند ، به هر یک از این جایگاه ها که افراد با قرار گرفتن در آن ها باید الگوهای عمل خاصی را رعایت کنند ، نقش گفته می شود . مثلاً در تیم فوتبال به دروازه بان نقش می گویند . در کلاس معلم و دانش آموز .

2 ـ منظور از تکالیف یا وظایف یک نقش چیست ؟ مثالی بزنید ؟ مجموعه ی رفتارها و الگوهای عملی است که از فردی که آن نقش را پذیرتفه یا نقشی به او نسبت داده شده است ، انتظار می رود آن ها را انجام دهد . مثلاً از معلم انتظار می رود در کلاس درس بدهد . درس دادن وظیفه نقش معلم است .

3 ـ منظور از حقوق نقش چیست ؟ مثالی بزنید ؟ مجموعه ی الگوهای عملی که فرد در نقش خاص خود انتظار دارد دیگران نسبت به او انجام دهند حقوق آن نقش نامیده می شود . پدر انتظار دارد فرزند به او احترام بگذارد و احترام گذاشتن به پدر حقوق نقش پدر می باشد .

4 ـ نقش ها چند حالت دارند ؟ توضیح داده مثالی بزنید ؟ دارای دو حالت 1 ـ فرد نقش خود را پذیرفته یا آن را انتخاب کرده است مانند : معلمی ، پدری ، راننده 2 ـ نقش به فرد نسبت داده شده است مثل دختری ، پسری ، فرزندی و ...

درس دوم : وابستگی متقابل نقش ها

مفاهیم کلیدی

1 ـ نقش ها متقابل وابسته اند : نقش های مختلف در یک گروه به طور متقابل به یکدیگر وابسته هستند . اگر نقش ها و حقوق و تکالیف آن ها را در یک گروه بررسی کنید متوجه می شوید که تکالیف یک نقش حقوق نقش های دیگر و حقوق یک نقش ، تکالیف نقش های دیگر است . (نقش ها متقابلاً) . وابستگی متقابل نقش ها به یکدیگر موجب می شود که با تغییر الگوی عمل مربوط به یک نقش ، الگوهای عمل مربوط به نقش های دیگر نیز تغییر کند .

2 ـ انسانها نمی توانند به تنهایی زندگی کنند و برای تأمین نیازهای یکدیگر باید کنار هم زیست داشته باشند . جامعه نیز از نقش های مختلفی تشکیل شده است و برای بقای زندگی جمعی یا تحقق ارزش ها (رسیدن به هدف مشترک) تقسیم کار میان افراد در قالب نقش های گوناگون به وجود می آید و همه نقش ها و فعالیت ها در جهت تحقق ارزش (هدف) مشترک انجام می شود .

بنابراین هدف نوعی ارزش است که افراد آگاهانه در جهت تحقق آن تلاش می کنند . پس آنچه موجب پیوند نقش ها می شود هدف می باشد (هدف پیوند دهنده ی نقش هاست) .

3 ـ آرمان اجتماعی : ارزش های (هدفهای) مشترکی که هر جمع و جامعه ای برای رسیدن به آن ها تلاش می کند آرمان اجتماعی آن جمع یا جامعه نامیده می شود .

آرمان اجتماعی مشخص می کند که چه کارهایی و چگونه باید در جامعه انجام شود .

سؤالات تستی درس دوم وابستگی متقابل نقش ها

1 ـ نقش های مختلف در یک گروه .............................

2 ـ ارزش های مشترکی که هر جامعه ای برای رسیدن به آنها تلاش می کنند نام دارد ؟

3 ـ عامل پیوند دهنده ی نقش ها چیست ؟

4 ـ اعتقاد به خداوند یکتا (یگانگی خداوند) آرمان کدام گروه زیر است ؟

5 ـ ...................... مشخص می کند چه کارهایی و چگونه باید در جامعه انجام شود .

6 ـ وقتی نقش پدربزرگ و مادربزرگ به نقش های خانواده (پدر ، مادر ، فرزند) اضافه می گردد ، تغییراتی در الگوهای عمل مربوط به نقش های (پدر ، مادر ، فرزند) بوجود می آید . این تغییرات دربر گیرنده ی کدام یک از مفاهیم ذیل است .

7 ـ (تکالیف یک نقش ، حقوق نقش های دیگر و حقوق یک نقش ، تکالیف نقش های دیگر است) این عبارت کدامیک از مفاهیم زیر را دربر می گیرد ؟

8 ـ احترام گذاشتن فرزند به پدر از حقوق نقش پدری است و تأمین احتیاجات فرزند توسط پدر از حقوق نقش فرزندی است . این عبارت بیان گر کدامیک از مفاهیم زیر است ؟

سؤالات تشریحی

1 ـ در جامعه چه عاملی نقش های مختلف را به یکدیگر پیوند می دهد ؟ ارزش های مشترک یا آرمان اجتماعی ؟

2 ـ منظور از وابستگی متقابل نقش ها چیست ؟ مثال بزنید ؟ تکالیف یک نقش ، حقوق نقش های دیگر و حقوق یک نقش ، تکالیف نقش های دیگر است . بنابراین نقش های مختلف در یک گروه به طور متقابل به یکدیگر وابسته هستند ، وابستگی متقابل نقش های مختلف در یک گروه به طور متقابل به یکدیگر وابسته هستند ، وابستگی متقابل نقش ها به یکدیگر موجب می شود که با تغییر الگوهای عمل مربوط به یک نقش ، الگوهای عمل سایر نقش ها نیز تغییر کند . مثلاً با اضافه شدن دو نقش پدربزرگ و مادربزرگ الگوهای عمل مربوط به آن نقش ها نیز در خانواده تغییر می کند .

3 ـ آرمان اجتماعی را تعریف کنید و مثالی بزنید ؟ ارزش های مشترکی که هر جمع و جامعه ای برای رسیدن به آن ها تلاش می کنند ، آرمان اجتماعی آن جمع یا جامعه نامیده می شود . آرمان اجتماعی مشخص می کند که چه کارهایی و چگونه باید در جامعه انجام شود . مثلاً آرمان اجتماعی جامعه ی اسلامی بر پایه اعتقاد به خداوند یکتا (یگانگی خدا) شکل گرفته است .

4 ـ هدف چیست ؟ پیوند دهندة نقش هاست که نوعی ارزش است که افراد آگاهانه در جهت تحقق (رسیدن) آن تلاش می کنند .

5 ـ تقسیم کار در جامعه برای بقای زندگی جمعی یا تحقق ارزش ها بوجود می آید .

درس سوم : نظام اجتماعی

مفاهیم کلیدی :

1 ـ نظام : از مجموعه ای از اجزاء تشکیل شده است که :

الف ـ به یکدیگر وابسته هستند .

ب ـ یک واحد را تشکیل می دهد .

ج ـ تغییر هر یک از آن ها بر اجزای دیگر اثر می گذارد .

د ـ هر جزء اثر و نتیجه ای دارد .

هـ ـ هر جزء برای بقای کل و اجزای دیگر کاری انجام می دهد

مانند : نظام بدن انسان ، نظام یک ساعت ، نظام یک اتومبیل

2 ـ نظام اجتماعی : به مجموعه ای از نقش های اجتماعی متقابل به هم پیوسته می گویند که برای تحقق هدفی مشخص پیوند یافته و به صورت یک واحد یکپارچه درآمده اند .

مانند : نظام مدرسه ، نظام بانک ، نظام یک اداره ، نظام اجتماعی یک شهر ، نظام کشور

سؤالات تستی درس سوم : نظام اجتماعی

1 ـ با توجه به تعریف نظام ، کدامیک از موارد زیر نظام نیست ؟

2 ـ به مجموعه ی نقش های متقابل وابسته می گویند که برای تحقق هدفی مشخص پیوند یافته و به صورت یک واحد یکپارچه درآمده اند .

سؤالات تشریحی درس سوم نظام اجتماعی

1 ـ ویژگی های مفهوم نظام را بیان کنید ؟ نظام از مجموعه ای از اجزاء تشکیل شده است که به یکدیگر پیوسته هستند . یک واحد را تشکیل می دهند و تغییر هر یک از آن ها بر اجزای دیگر اثر می گذارد ، در نظام هر جزء اثر و نتیجه ای دارد و برای بقای کل و اجزای دیگر کاری انجام می دهد .

2 ـ نظام اجتماعی را تعریف کنید ؟مثال بزنید ؟ به مجموعه ی نقش های اجتماعی متقابل بهم پیوسته که برای تحقق هدفی مشخص پیوندیافته و به صورت یک واحد یک پارچه درآمده اند ، نظام اجتماعی گفته می شود . مثلاً اگر بانک را در نظر بگیریم . نقش های ریاست ، معاونت ، ریاست ، حسابدار ، تحویل دار که هر یک به دیگری وابسته و نقش هایشان متقابل است .

3 ـ رابطه فرد با نظام اجتماعی چگونه است ؟ دو سویه است یعنی فرد در درون نظام های اجتماعی گوناگون عمل می کند . از آن ها تأثیر می پذیرد و بر آن ها تأثیر می گذارد .

                                                                        فرد تأثیر می گذارد

     نظام اجتماعی              رابطه دو سویه

                                                                         فرد تأثیر می پذیرد

درس چهارم : ارتباط نظام های اجتماعی با یکدیگر

مفاهیم کلیدی :

1 ـ نظام اجتماعی کل : به نظامی که دربرگیرندة نظام های دیگر است و همه ی روابط موجود در یک جامعه را دربر می گیرد نظام اجتماعی کل می گویند مانند نظام آموزش و پرورش که دربرگیرنده نظام مدرسه و نظام کلاس است .

2 ـ خرده نظام : به نظام هایی که جزئی از نظام های اجتماعی کل و بزرگ تر هستند ، خرده نظام می گویند . مانند کلاس که خرده نظام مدرسه است و مدرسه که خرده نظام آموزش و پرورش .

3 ـ خرده نظام های اجتماعی نظام هایی هستند که برای تحقق (رسیدن) اهداف نظام اجتماعی کل یا ادامة حیات آن فعالیت می کنند . این فعالیت ها ممکن است دو (2) نوع اثر و نتیجه داشته باشد .

1 ـ اثر مطلوب و مفید 2 ـ اثر نامطلوب و مضر مانند کارخانه اتومبیل سازی ، اتومبیل می سازد و یکی از نیازهای مردم را برطرف می کند اثر مطلوب با تولید اتومبیل هوای شهر و کشور را آلوده می سازد .

اثر مطلوب ـ مانند : خانواده با تربیت فرزندان شایسته در جهت پیشبرد اهداف جامعه کمک کرده است .

اثر نامطلوب ـ خانواده با دقت نکردن و تربیت فرزند ناخلف به جامعه آسیب های جدی می زند . اثر نامطلوب

4 ـ نظام اجتماعی متعادل : در صورتی که خرده نظام های یک نظام اجتماعی کل بر اساس ارزش های هماهنگ شکل گرفته باشند ، یک کل منسجم را تشکیل می دهند که همه اجزای آن در یک جهت عمل می کنند . این نظام اجتماعی ، نظام اجتماعی متعادل خواهد بود .

مثال : اگر آرمان یک جامعه ، رسیدن به بیشترین رشد اقتصادی باشد ، باید تمام خرده نظام های آن متناسب با این آرمان (هدف) فعالیت کنند .

در نظام آموزشی ، : به دانش آموزان باید انضباط ، کار زیاد ، توقع کم ، قانع بودن ، افزایش مهارت ها و داشتنی ها را آموزش دهند.

در نظام وسایل جمعی (صدا و سیما ، روزنامه ها و ...) فیلم ها و برنامه هایی که اسراف و مصرف گرایی و تجمل و مدگرایی را تبلیغ می کنند را پخش نکنند .

در نظام سیاسی : سیاست مداران و هیئت دولت و رهبران سیاسی زندگی ساده و بی آلایشی داشته باشند .

در چنین شرایطی این جامعه می تواند هدف خود را که رسیدن به بیشترین رشد اقتصادی است ، تحقق ببخشد .

5 ـ نظام اجتماعی نامتعادل : اگر ارزش های خرده نظام های یک نظام اجتماعی کل با یکدیگر یا با ارزش های کلی جامعه ناسازگار باشند تضاد و تعارض در جامعه بوجود می آید و نظام اجتماعی کل دچار عدم تعادل (نامتعادل) می شود .

مثلاً جامعه ای را فرض کنید که نظام آموزشی و پرورش آن بر ارزش هایی چون قناعت ، نظم ، کار زیاد و ... تأکید و آموزش              می دهد . ولی فیلم ها و برنامه های تلویزیونی اسراف و تجمل را تبلیغ می کنند . چنین جامعه ای دچار تعرض و تضاد و ناهماهنگی است و آنچه یک خرده نظام ایجاد می کند یک خرده نظام دیگر از بین می برد و خنثی می کند .

نتیجه گیری : اگر ارتباط نظام های اجتماعی با یکدیگر در راستای ارزش های نظام اجتماعی کل باشد خرده نظام ها با یکدیگر هماهنگ هستند و جامعه تعادل دارد ولی اگر مغایر (متفاوت) با ارزش های نظام اجتماعی کل باشند ، خرده نظام ها با یکدیگر تعارض (اختلاف) دارند و جامعه دچار عدم تعادل شده است.

سؤالات تستی درس چهارم

1 ـ نظام اجتماعی متعادل چگونه نظامی نیست ؟

الف) نظامی که خرده نظام های آن هماهنگ با ارزش های نظام اجتماعی شکل گرفته است .

ب) نظامی که هر یک از اجزای آن در جهتی جدا از اجزای دیگر عمل می کنند .

ج) نظامی که خرده نظام های یک کل منسجم را تشکیل می دهند .

د) نظامی که ارزش های پذیرفته شده در بین خرده نظام های آن بعدها به سمت ارزش های مغایر کشیده نشوند .

2 ـ به نظام هایی که جزئی از نظام های اجتماعی بزرگ تر هستند ... گویند

3 ـ به نظامی که دربر گیرنده ی نظام های دیگر است و همه ی روابط موجود در یک جامعه را دربر می گیرد .... می گویند .

4 ـ کدامیک از موارد زیر خرده نظام ، نظام اجتماعی کل است ؟

 5 ـ اگر در یک نظام اجتماعی مدرسه و خانواده ساده زیستی و اسراف نکردن را یاد بدهد و فیلم هایی که از تلویزیون پخش می گردد تجمل گرایی و زرق و برق را به نمایش بگذارد این نظام اجتماعی دچار  ................. است .

سؤالات تشریحی درس چهارم

1 ـ اگر در یک نظام اجتماعی ، خرده نظام ها با یکدیگر هماهنگی نداشته باشند ، چه مسائلی پیش می آید ؟

تضاد و تعارض به بخش های مختلف جامعه حاکم می شود و جامعه دچار عدم تعادل می شود .

2 ـ نظام اجتماعی متعادل چیست ؟ چه عواملی باعث به هم خوردن تعادل نظام اجتماعی می شود ؟

در صورتی که خرده نظام های یک نظام اجتماعی کل بر ارزش های هماهنگ شکل گرفته باشند ، یک کل منسجم را تشکیل  می دهند که همه اجزای آن در یک جهت عمل می کنند . این نظام اجتماعی ، نظام اجتماعی متعادل خواهد بود ـ همسو و هماهنگ نبودن ارزش های خرده نظام ها با یکدیگر و با نظام اجتماعی کل .

3 ـ منظور از نظام اجتماعی کل چیست ، و خرده نظام را تعریف کنید ؟ مثال بزنید ؟

نظامی است که دربرگیرنده ی سایر نظام ها است و همه روابط موجود در یک جامعه را دربر می گیرد . به نظام هایی که جزئی از نظام های اجتماعی بزرگ تر هستند ، خرده نظام می گویند مانند خرده نظام خانواده ، خرده نظام سیاسی ـ اقتصادی ـ آموزشی که خرده نظام های نظام اجتماعی کل هستند .

4 ـ خرده نظام های نظام اجتماعی کل را نام ببرید ؟

الف ـ نظام آموزش و پرورش ب ـ نظام اقتصادی ج ـ نظام سیاسی د ـ نظام خانواده

5 ـ تعارض (عدم تعادل) در نظام اجتماعی کل را تعریف کنید و مثال بزنید ؟

اگر ارزش های خرده نظام های یک نظام اجتماعی کل با یکدیگر یا با ارزش های کل جامعه ناسازگار باشند یا بعدها به سمت ارزش های مغایر کشیده شوند ، تضاد و تعارض بر بخش های مختلف آن جامعه حاکم خواهد شد . مثلاً در یک جامعه درگیر جنگ، هدف اصلی پیروزی در جنگ یا دفاع در مقابل تهاجم دشمن است . در چنین حالتی اگر کار همه ی خرده نظام ها باید با این هدف تناسب پیدا کند در غیر اینصورت این جامعه در جنگ شکست خواهد خورد . در چنین حالتی خرده نظام اقتصادی با هدف کسب بیشترین سود از موقعیت سوءاستفاده کند . در این صورت هدف خرده نظام اقتصادی با هدف نظام اجتماعی کل مغایر است .

6 ـ با ذکر مثالی تعارض میان نظام آموزشی و اداری را بیان کنید ؟

آموزش و پرورش افراد را منظم ، وظیفه شناس ، پرکار و تابع قانون تربیت کند این افراد باید در خرده نظام های اقتصادی و اداری و ... به کار مشغول شوند . این گونه افراد اگر بخواهند در اداره ای که در آن کم کاری و عدم رعایت قانون رویه ای معمول و هنجار باشد کار کنند یا آنچه را که در آموزش و پرورش آموخته اند باید فراموش کنند یا اینکه دچار دوگانگی ارزشی می شوند و نمی داند بالاخره آموزش و پرورش درست گفته است یا محیط کار .

درس پنجم : نظام اجتماعی و فرد

مفاهیم کلیدی :

1 ـ نظام اجتماعی مجموعه ای از نقش هاست بنابراین نظام اجتماعی برای بقا و دوام خویش به افرادی نیاز دارد که نقش ها و الگوهای عمل تشکیل دهنده ی آن را تحقق بخشند .

2 ـ جامعه پذیری (اجتماع پذیری) (اجتماعی شدن) : آماده شدن فرد توسط جامعه برای برعهده گرفتن نقش ها را جامعه پذیری می گویند .

3 ـ جامعه پذیری به دو شکل انجام می شود :

الف ـ از طریق درونی کردن ارزش ها و هنجارها به دو طریق تشویق و تنبیه

ب ـ از طریق کنترل اجتماعی (مجازات)

4 ـ درونی کردن ارزش ها : اموری که ابتدا برای افراد دارای ارزش نیست و فرد به آن ها تمایلی ندارد ، در طی جامعه پذیری اهمیت می یابند و به صورت ارزش در می آیند و فرد برای انجام آن امور احساس اجبار نمی کند بلکه با خشنودی و از روی میل آنها را انجام می دهد . به این جریان درونی کردن ارزش ها می گویند .

5 ـ راههای درونی کردن ارزش ها و هنجارها از دو طریق انجام می گیرد : الف ـ تشویق مثلاً کودک برای زنده ماندن به غذا نیاز دارد اما پدر و مادر بر رفع نیاز ، طرز و شیوه غذا خوردن را به او یاد می دهند یا از طریق تشویق و پاداش (محبت کردن ، گفتن کلمات محبت آمیز مثل آفرین و ...) یا ب ـ تنبیه (اخم کردن ، قهر کردن) تا بالاخره طرز غذا خوردن در وجود کودک درونی شده و کودک خود به خود بدون اجبار به همان روش و طرزی که پدر و مادر به او یاد داده اند غذا می خورد .

6 ـ کنترل اجتماعی : اجتماعی کردن افراد را از طریق اعمال مجازات کنترل اجتماعی می گویند (در صورتی که فرد الگوهای عمل (هنجار) و ارزش های جامعه را محقق نسازد (انجام ندهد) با اجبار و زور جامعه رو به رو می شود که به آن مجازات یا کنترل اجتماعی می گویند مانند : محکوم شدن مجرم به مجازات زندان ـ سرزنش والدین به فرزندان و ...

نتیجه گیری : نظام اجتماعی برای بقای خود افراد را جامعه پذیر می کند و این کار را از دو طریق 1 ـ درونی کردن ارزش ها و           2 ـ کنترل اجتماعی انجام می دهد . یعنی نظام اجتماعی بهرحال افراد را جامعه پذیر می کند و افراد را به حال خود رها نمی گذارد.

سؤالات تستی درس پنجم

1 ـ کدامیک از موارد زیر از نمونه های جامعه پذیری است ؟

الف) معلمی که به دانش آموزان مطالبی را یاد می دهد . 

ب) مادری که به فرزند خود امر و نهی می کند و مثلاً غذا خوردن را به او می آموزد .

ج) نویسنده ای که داستانی می نویسد و در ضمن آن ، الگوهای عمل خاصی را به خوانندگان کتاب خود می آموزد .

د) مادری که فرزندانش را سرزنش می کند .

هـ) همه موارد .

2 ـ بی مهری دیدن از دوستان برای رعایت نکردن هنجارهای گروه ، نشان دهندة کدام یک از موارد زیر است ؟

3 ـ محکوم شدن مجرم به مجازات زندان در رابطه با کدام گزینه صحیح می باشد ؟

4 ـ اعمال اجباری از سوی جامعه در قالب الگوهای عمل مشخص را چه می گویند ؟

5 ـ کدام گزینه در میان مفهوم درونی کردن ارزش ها صحیح می باشد ؟

6 ـ کدام گزینه مفهوم جامعه پذیری را دربر دارد ؟

7 ـ اگر افرادی نباشند که در نقش های مختلف به الگوهای عمل تحقق بخشند ، واقعیتی به عنوان نظام اجتماعی وجود نخواهد داشت ؟

8 ـ نظارت پلیس بر تردد وسایل نقلیه در رابطه با کدام گزینه صحیح می باشد ؟

9 ـ آماده شدن فرد توسط جامعه برای برعهده گرفتن نقش ها را چه می گویند ؟

10 ـ جریمه نقدی پلیس راهنمایی و رانندگی از مفاهیم زیر می باشد ؟

11 ـ در جریان زندگی اجتماعی ، اموری که برای فرد مهم نیست و او به آن ها تمایلی ندارد برای وی مهم می شود و به صورت ارزش در می آید . به این جریان ................................ می گویند .

12 ـ اجتماعی کردن افراد را از طریق اعمال مجازات ........................ گویند .

13 ـ برخاستن از روی صندلی اتوبوس و جای دادن به افراد مسن بیانگر کدامیک از مفاهیم زیر می باشد ؟

14 ـ «عذاب وجدان» نتیجه کدامیک از اشکال جامعه پذیری می باشد ؟

سؤالات تشریحی درس پنجم

1 ـ «جامعه پذیری» چیست و با بقای نظام اجتماعی چه رابطه ای دارد ؟

آماده شدن فرد توسط جامعه برای برای برعهده گرفتن نقش ها را جامعه پذیری می گویند مثلاً : معلمی که به دانش آموزان مطالبی را یاد می دهد و ... . بدون جریان جامعه پذیری افراد نمی توانند نقش ها و الگوهای عمل (هنجار) نظام اجتماعی را تحقق بخشند و در نتیجه نظام اجتماعی به کل از بین می رود .

2 ـ جامعه افراد را از چند طریق اجتماعی می کند ؟

جامعه ، افراد را به دو شکل اجتماعی می کند

الف ـ از طریق درونی کردن ارزش ها

ب ـ از طریق کنترل اجتماعی (مجازات)

3 ـ منظور از درونی کردن ارزش ها چیست ؟

جریانی را که در آن اموری که ابتدا برای فرد دارای ارزش نیست و فرد به آن تمایلی ندارد ، ولی در طی جامعه پذیری اهمیت            می یابند و به صورت ارزش در می آیند ، درونی کردن ارزش ها می گویند .

4 ـ کنترل اجتماعی را تعریف کنید .

اجتماعی کردن افراد را از طریق اعمال مجازات کنترل اجتماعی می گویند .

5 ـ هدف از کنترل اجتماعی (مجازات) چیست ؟ مثال هایی بزنید .

در صورتی که فرد هنجارهای جامعه را انجام ندهد با مجازات روبرو می شود . مثل سرزنش فرزندان توسط والدین ، محکوم شدن مجرم به مجازات و ... هدف از این مجازات ها ، واداشتن فرد به رعایت هنجارها و ارزش های جامعه است .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: